Grupa III – prowadząca: dr Katarzyna Wojtanowicz | UPJPII Kraków

Zaproponowanym punktem wyjścia do dyskusji były hasła: ORGANIZACJA – ZARZĄDZANIE – PRACA SOCJALNA W PROCESIE ZMIANY

Podsumowanie pracy grupowej

Praca grupowa skupiona była na dookreśleniu znaczenia organizacji i zarządzania dla realizacji pracy socjalnej, w kontekście nowych wyzwań jakie stoją przed systemem pomocy społecznej w Polsce ( w tym przekształcenia w CUS, wzmocnienie realizacji metodycznej pracy socjalnej, pracy z nowymi grupami klientów min. uchodźcami, zmiany społeczne). Jak podkreślono zarówno organizacja, jak i zarządzanie wpływa na jakość realizowanej pracy socjalnej, a co za tym idzie na kondycję i gotowość do podejmowania zadań przez pracowników systemu pomocy.

Uczestnicy wskazali na wyzwania w kontekście realizacji pracy socjalnej, do których zaliczono: zmiany organizacyjne (przekształcenie ops w cus, zmiany w organizacji pracy – projekty ukierunkowane na rozdzielenie pracy socjalnej od świadczeń i usług), nowe wyzwania społeczne (min. praca z osobą chorującą onkologicznie i jej rodziną, praca z uchodźcami) oraz praktyka pracy socjalnej ( wskazując na potrzebę wzmocnienia realizacji pogłębionej/klinicznej pracy socjalnej).

Praca w grupie pozwoliła na dookreślenie znaczenia organizacji jako systemu trzech płaszczyzn:

1. przepisy prawa oraz kreowana i realizowana polityka społeczna państwa/województwa/ powiatu/gminy,
2. organizacja pracy w konkretnej jednostce organizacyjnej pomocy społecznej,
3. organizacja i realizacja pracy socjalnej przez pracownika socjalnej.

Ważnym aspektem organizacji pracy w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej jest zarówno osoba szefa jak oraz przyjęty styl zarządzania. Wypowiedzi uczestników dyskusji koncentrowały się na kompetencjach osoby zarządzającej ( wiedzy, umiejętnościach oraz odpowiedzialności), predyspozycjach liderskich „lider musi widzieć więcej niż inni, patrzeć szerzej i inicjować działania zmierzające do wdrażania nowych rozwiązań”, „stwarzać warunki do zaangażowania i rozwoju pracowników, a nie być hamulcowym”. Pracownicy systemu pomocy społecznej są niedoceniani społecznie, stąd ważnym jest, aby ich szefowie ich doceniali i nie chodzi tylko o finanse ale również o tworzenie systemów motywacyjnych (pochwały, udział w szkoleniach, superwizji). Jak podkreślono, kluczem do rozwoju systemu pomocy społecznej są „ludzie” - zmotywowani i w dobrej formie pracownicy. Sam szef również powinien rozwijać swoje kompetencje zarządcze oraz merytoryczne oraz poddawać swoja pracę superwizji.

Następnie wskazano ważne aspekty realizacji pracy socjalnej, do której zaliczono: stosowanie metod i narzędzi pracy socjalnej, monitoring i ewaluacja oraz systematyczna superwizja.

Praca socjalna, jako profesjonalna działalność, wymaga odpowiednich osób, które będą ja realizować. Uczestnicy dyskusji zwrócili uwagę na odpowiednie predyspozycje i osobowość pracowników socjalnych. Szczególną uwagę poświęcono otwartości zarówno zarządzających jak i realizatorów pracy socjalnej na nowe wyzwania oraz kreatywność w inicjowaniu nowych rozwiązań. Wskazano również na ważność podejmowania współpracy i kooperacji z interdyscyplinarnymi partnerami w realizacji zadań na polu pracy socjalnej.
Praca socjalność to działalność praktyczna, jak podkreślali rozmówcy, jednak nie bez znaczenia jest również jej akademizacja. Należy łączyć teorię z praktyką, wykorzystywać wiedzę teoretyczną dla skutecznej pracy z klientami pomocy społecznej. „Pracownicy socjalni to wysokospecjalistyczna grupa zawodowa. Często jednak nadmiar zdań sprowadza tą działalność do pewnych schematów. Stąd należy stwarzać warunki do pełnego zastosowania warsztatu pracy oraz ustawicznego kształcenia i doskonalenia pracowników socjalnych, w tym dostępność do systematycznej superwizji (zarówno grupowej jak i indywidualnej)”.

Podsumowując, wskazano na następujące rekomendacje:

1. Należy rozwijać i umacniać zmiany organizacyjne w systemie pomocy społecznej, służące jego profesjonalizacji i wychodzeniu poza ramy „opieki społecznej”.
2. Ważnym czynnikiem powodzenia działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej jest przedsiębiorcze podejście do zarządzania ich szefów. Doskonalenie kompetencji zarządczych oraz merytorycznych, żeby podejmowali również funkcję „partnerów merytorycznych” względem swoich pracowników.